In 1993 publiceerde Research Roundup een aantal reviews waarin resultaatgericht onderwijs werd beschreven als “een controversieel model voor onderwijshervorming”, waarbij leren werd gedefinieerd als een duidelijk bewijs van wat een leerling weet en kan.
Bijna 25 jaar later is dit concept, waarbij het curriculum, de content en de leeractiviteiten worden georganiseerd rond specifieke, aantoonbare resultaten, nog steeds tamelijk controversieel.
Om het nog ingewikkelder te maken, worden termen zoals competenties en competentiegericht leren, beheersing en beheersingsgericht leren vaak in dezelfde zin gebruikt om verschillende aspecten van hetzelfde idee te beschrijven.
Om de verschillen tussen deze termen en modellen te onderzoeken, gaan we eerst na wat de overeenkomsten ertussen zijn, aangezien al deze termen gericht zijn op wat een lerende moet weten en kunnen.
Wat is resultaatgericht onderwijs?
Resultaatgericht onderwijs is eerst en vooral een organisatiestructuur. Het is een manier om content te structureren rond activiteiten die leiden tot een aantoonbare bekwaamheid in een specifieke vaardigheid, specifieke kennis of specifiek gedrag. Als leermodel is resultaatgericht onderwijs niet-prescriptief. Het biedt een aantal principes die de moeite waard zijn om in meer detail te bespreken.
Principes van resultaatgericht onderwijs
Studentgericht
Als leermodel vertrekt resultaatgericht onderwijs vanuit de vraag: wat heeft een lerende nodig om aan te tonen dat hij een bepaalde vaardigheid, bepaalde kennis of bepaald gedrag beheerst? Deze benadering stelt de lerende centraal in het leerproces.
Helderheid
Doordat bij een resultaatgericht onderwijsmodel alle leerdoelen van te voren duidelijk zijn geformuleerd, weten lerenden wat er van hen wordt verwacht en kunnen ze hun focus en vragen hier beter op afstemmen.
Flexibiliteit
Een resultaatgericht onderwijsmodel moet flexibel genoeg zijn om het onderwijs af te stemmen op de sterke en zwakke punten van een lerende. Flexibiliteit is ook belangrijk om lerenden genoeg tijd te bieden om iets goed onder knie te krijgen.
Bekijk onze gids om cursussen te herstructureren rond resultaatgericht onderwijs
Wat zijn de kenmerken van resultaatgericht onderwijs in vergelijking met andere modellen?
Als we kijken naar hoe een resultaatgericht model zich verhoudt tot een beheersingsgericht of competentiegericht leermodel, zien we dat de principes van resultaatgericht onderwijs ook in de twee andere modellen terugkomen.
Kenmerken van resultaatgericht onderwijs die overeenkomen met beheersingsgericht leren:
- Er zijn heldere criteria voor wat beheersing inhoudt
- Het onderwijs is doordacht en afgestemd op de behoeften van de lerende
- Lerenden worden geholpen als ze ergens moeite mee hebben
- Lerenden krijgen voldoende tijd om de stof te beheersen
Kenmerken van resultaatgericht onderwijs die overeenkomen met competentiegericht leren:
- Er zijn heldere criteria voor het meten van vloeiendheid/bekwaamheid
- Het onderwijs wordt afgestemd op de behoeften van de lerende
- Lerenden worden geholpen waar en wanneer dat het meest nodig is
- Lerenden krijgen voldoende tijd om de stof te beheersen
Wat zijn de voordelen van resultaatgericht onderwijs ten opzichte van andere onderwijsmodellen? Wat zijn de verschillen?
De overeenkomsten tussen resultaatgericht, beheersingsgericht en competentiegericht leren zijn duidelijk, maar de verschillen zijn wat subtieler.
Competentiegericht leren is over het algemeen een model waarbij de lerende het tempo zelf bepaalt en dat onder de paraplu van resultaatgericht valt, maar waarbij er specifieke leerdoelen worden nagestreefd die vaak verband houden met werkgerelateerde behoeften. Alle drie de leermodellen zijn primair gericht op de stappen en methodes die leiden tot bekwaamheid. Het belangrijkste verschil is dat resultaatgericht leren een extra component omvat die rechtstreeks inhaakt op een kritiek punt, namelijk:
Waarom is het zo belangrijk om een bepaalde vaardigheid, bepaalde kennis of bepaald gedrag te beheersen?
Dit subtiele verschil is belangrijk. Het doel van beheersingsgericht leren is om lerenden te helpen leren, maar het gaat daarbij alleen om content. Resultaatgericht onderwijs omvat dezelfde principes als beheersingsgericht leren, maar gaat veel verder dan alleen content. Er wordt gekeken naar wat lerenden leren en waarom. Het ‘waarom’ helpt lerenden de verbinding te maken tussen hun schoolwerk en de beroepspraktijk. Hieruit blijkt opnieuw dat het belangrijk is om bij het ontwerpen van leerervaringen altijd rekening te houden met het eindpunt.
Wat zijn de uitdagingen van een resultaatgericht onderwijsmodel?
Uiteraard is het belangrijk om ook de uitdagingen van al deze modellen in kaart te brengen.
Tijd en energie
Bij elke resultaatgerichte, beheersingsgerichte of competentiegerichte cursus, programma of project moet er tijd en energie worden gestoken in:
- Het produceren van zinvolle content
- Het ontwikkelen van betrouwbare statistieken voor succes
- Het ondersteunen van leerlingen/studenten met regelmatige en inhoudelijke feedback en interactiviteit
Rollen in het onderwijs uitsplitsen
Bij al deze modellen valt op dat vorm vaak functie volgt. Er is natuurlijk een vakspecialist nodig die het lesmateriaal verzorgt. Maar deze specialist is misschien niet het meest geschikt om te oordelen over beheersing. In dat geval kan een instelling overwegen om docenten of specialisten in te huren die de beoordelingscomponenten van de lessen op zich nemen. Deze verschuiving naar een mogelijk objectievere vorm van evaluatie en beoordeling kan dan misschien als controversieel worden beschouwd, maar kan nuttig zijn bij het bepalen van welke vormen verantwoordelijkheid kan en moet nemen. (Tip: waarschijnlijk meer dan een of twee.)
De wereld op zijn kop
Een dergelijke verschuiving in de manier van lesgeven, beoordelen en begeleiden kan behoorlijk ingrijpend zijn. Maar als dit proces goed wordt aangepakt, kan dit veel opleveren voor lerenden en instellingen. Dit vraagt tijd en een goede planning van het transformatieproces. Bovendien moet worden gezorgd dat de organisatie deze verschuiving kan ondersteunen.
Maar zoals het gezegd luidt, Rome is niet in één dag gebouwd. Sterker nog: dit duurde maar liefst 1.009.491 dagen. En dan is de stad ook nog eens meerdere keren verwoest en heropgebouwd. Hopelijk geeft je dat wat rust als je de overgang voor jouw instelling plant.
Written by:
Stay in the know
Educators and training pros get our insights, tips, and best practices delivered monthly